Te sicho che dachi chib ani osnovna skola
I komuna Skelleftå dol e chavoren save dzan ani skola kotar i klasa 1-9 chachipe te sichon pe dachi chib.Te sicho che dachi chib si ano plano e shkolako thaj vi ano sicharipasko plano, thaj o zakono e shkolako, LGR11, mothol kaj che chavore shaj te sichon i osnova pe dache chibako ani shkola, so o zakono dol ljendje sar pravo te sichon. E chavoren trubul te avol osnovno dzangljipe te shaj haljon e instrukcie thaj te ljen than ano plo sicharimos.
Sa e chavore save si national minoriteter, save mangen te sichon pe dachi chib sar e fincia, jiddisch, meäkieli, romani chib ja se samiska, si ljen pravo ano zakono te sichon pe dachi chib.
- E chavore saven si ljendji dejachi chib e anghluni shaj e roden po pravo te sichon
- Te sas tu che dajachi chib sar dujto, naj mora te avol tut but djangljipe te sicho che dachi chib, shaj te chito vaj te eje majbut informacia akate.
Te sicho che dachi chib si dobrovoljno, ama te pochmisarde e chavore te sichon pe dachi chib avol obligatoski mora te lundjaren ani klasa te sichon pe dachi chib, ja shaj te promenin po than, te ni mandjen maj von shaj te den po than javerese ko madjol te sichol.
Chachipe thaj to pravo te sicho che dachi chib ani shkola
Jekhe chavore si pravo te rodol te sichol pe dachi chib kana:
- E chavoreske solduj roditeljen si jekh javer chib so vachare a na shvedsko chib
- E chavore si osnovno djangljipe ke pe dachi chib so vacharol khere
- O chavoro vacharol pe dachi chib savako djive
- Trub te aven maj cera 5 chavore save roden thaj mangen te sichon pe dachi chib
- Ja te sas amen uchitelji/sikavno pe akutlano chib
*E adoptirime chavorendje si posebno rodipe te manglje te sichon pe dachi chib mora te vacharen svako dive chere. Aklje chavendje trubul te oval osnovno djangljipe/znanje pe dijachi chib.
Sostar tubul e chavore te sichon pe dachi chib, si te shaj bararen o znanje/djagljipe so djanen katar pe dachi chib. E chavendje te sichon pe dachi chib si but znachajno, te shaj mothon po indentiteto, savo vi ka zorarol ljen sar persona. Te sichilje lache pe dachi chib, vi ka pomozil ljen te sichon maj lache e shvedsko chib.
Pe dachi chib shaj te sichon ano shkolako vreme, shaj vi te planirilpe ani shema pali nastava e shkolachi, ja se shaj te roden sar extra sar te bajaren pi kultura thaj vi e chib so vacharen.
Te sicho che dachi chib si jekh vazon thaj vi dobrovoljno izbor, save e roditelja tubun te roden korkori ane komunaki e-tjänst. Svake chavore si pravo te sichulo 40 - 60 minuta ano jekh kurko.
Shukar alan/dobrodosao te rode te sicho che dachi chib!
E nastava/edukacia e nationalo minoiritetonge dijache chibako
E Skellefteå komuna dol shaipe e nationale minoritetonge te sichon pe dachi chib e fincia, jiddisch, meänkieli, romani chib thaj samiska ane fundone/osnoven shkole katar o 1-9 klasa. Sostar den e chavoren te sichon pe dachi chib, si kaj e chavore shaj te sichon vi pa e kultura kotar von aven thaj vi te djanen te vacharen maj but chiba, gade von baren vi po djangljipe.
E chore save si jekh katar akala minoriteten grupe si ljen pravo/chachipe te sichon pe dachi chib thaj naj vazno kobor von djane te vacharen pe dachi chib.
E chib shaj sicos ke duj metode:
- 1: E chavore save vacharen chere pe dadesa thaj dijasa pe dachi chib.
- 2: E chavore save ni vacharen chere pe dachi chib, akana ljiljpe te sichon
E chavore save djan ni shkola, sichon javer chiba, save si ano plano e shkolako kaj ni tubn te djanen e javer chiba. A o plano e osnovno shkolako te sicholpe e dijachi chib si kendo ando javer zakono (LGR 22).
E chavore save si katar o romano nationalno minoriteto thaj aven katar javer drzave, si shaipe te sichon duj chiba te turbuja ljendje thaj te sas ljen razlog
Te sicho che dachi chib si jekh vazon thaj vi dobrovoljno izbor, save e roditelja tubun te roden korkori ane komunaki e-tjänst. Svake chavore si pravo te sichulo 40 - 60 minuta ano jekh kurko. Te pochmisarde e chavore te sichon pe dachi chib avol obligatorski mora te lundjaren ani klasa te sichon pe dachi chib, ja shaj te promenin po than, te ni mandjen maj von shaj te den po than javerese ko madjol te sichol.
E nastava te sichon pe dachi chib si ano shkolako vreme te sas shaipe te planirilpe ani shema. Te na von keren shema te sichon pali nastava e shkolachi. I nastava thaj i klasa cherolpe gijate kaj chiden e chavoren kotar e razlichite razredia/klase hem te aven pashe pe beshendje. Ano razred/klasa shaj te avol gijate kaj savore ni djane lache te vacharen pe dachi chib. E romdje save aven katar javer drzave, si shaipe te sichon duj chiba te turbuja ljendje thaj te sas ljen lacho razlog.
Shukar aljen te mukhen tumaro zahtev!
Nastava e chavorendje ano pripremno razred/klasa
E chavore save djan ono pripremno razred/klasa thaj vacharen jekh javer chib se shvedski, si ljen shaipe te sichon maj lache pe dachi chib thaj vi shvedsko chib.
Ano vreme e nastavko ane sa e aktivitetia save si e chavoren si shaipe te vacharen pe dachi chib thaj vi shvedsko chib. Kotar e 1 klasa e chavoren si shaipe te mukhen o zahtev te sichon pe dachi chib.
Ano zakono savo si pa e nationalen minoritetia thaj pa e nationalo minoritetongi chib save si e judar, roma, samer, sverigefinnar thaj e tornedalningar si special kendo te bararolpe thaj te vazolpe upre jekh kulturako indentiteto thaj vi te arakhen pe dachi chib. Gade vi e shkola cherol buchi te arakhol thaj te pomoli e nazionale minoritetongi chib tha kultura.
E chavoren trubul te dolpe shaipe te vacharen pe dachi chib ani shkola thaj vi e shvedsko chib ane sa e aktivitetia save sichon ani shkola. E chavore te vacharde pe dachi chib kana sichon ja se kana kheljenpe, vaj djilaben gilja bajarol thaj zorarol ljengo djangljipe e chibako thaj ljengo kulturako indentiteto.